چگونه می‌توان بدون کنکور دانشجو شد؟!!

چرا ورود به دانشگاه بدون برگزاری کنکور اهمیت دارد؟

در دوران معاصر داشتن تحصیلات حرفه‌ای دانشگاهی یک امر بسیار ضروری برای تمام افراد جامعه می‌باشد، دانش‌آموزان در هنگام تحصیل تمام تلاش خودشان را برای ورود به دانشگاه بهتر و در رشته مناسب‌تر می‌کنند. در این شرایط اما سد بزرگی به نام کنکور وجود دارد و چالش ورود به دانشگاه را برای بسیاری از متقاضیان دشوارتر می‌کند، این که تمام آینده تحصیلی و به دنبال آن آینده شغلی و مسیر زندگی افراد تنها به یک آزمون ۴ ساعته وابسته باشد، یک پدیده بسیار پر ریسک و استرس‌زاست. حتی ۲ مرحله‌ای کردن کنکور و اعمال تأثیر نمرات سوابق تحصیلی دبیرستان به طور قطعی در نتیجه کنکور، نتوانسته‌اند تأثیر چشم‌گیری بر میزان استرس داوطلبان ورود به دانشگاه بگذارند. در این میان بسیاری از داوطلبان به دنبال هر راهی برای ورود بدون دردسر به دانشگاه در رشته مد نظرشان هستند، هر راهی که از کنکور اجتناب کند! خوشبختانه برای ورود به دانشگاه در کنار کنکور سراسری، مسیر دیگری نیز تعریف شده است که بتوان بدون کنکور وارد دانشگاه شد و به طور خاص این مکانیزم پذیرش «صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی» نام دارد.

در مکانیزم پذیرش دانشگاه‌ها صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی، متقاضی بدون شرکت در کنکور، می‌تواند برای ورود به دانشگاه و در رشته مورد نظرش اقدام کند. در این روش رتبه‌بندی کیفی داوطلبان بر اساس نمرات اکتسابی آن‌ها در دوران دبیرستان انجام می‌گیرد، پس با نمرات بهتر می‌توان به قبولی‌های بهتر رسید. اما قوانین مربوط به این مکانیزم بسیار مهم هستند که در ادامه به تشریح کامل آن‌ها خواهیم پرداخت، همچنین با پاسخ دهی به پرسش‌های مرتبط ابهام‌های موجود را رفع می‌نماییم.

کدام امتحانات از سوی سازمان سنجش و آموزش کشور به عنوان سوابق تحصیلی در نظر گرفته می‌شوند؟

برای اطلاع بهتر از جزئیات این پدیده، بهتر است ابتدا با سوابق تحصیلی مؤثر دانش‌آموزان در مسیر ورود به دانشگاه آشنا شویم، این که کدام نمرات و کدام امتحان‌ها برای سازمان سنجش و آموزش کشور دارای ارزش و اعتبار می‌باشند. در کلیه مدارس به طور طبیعی روند گرفتن امتحانات و سنجش سطح علمی دانش‌آموزان، و همچنین مکانیزم تعیین نمرات برای آن‌ها، مطابق استانداردها و سلایق متفاوتی صورت می‌گیرد، و متأسفانه در بسیاری از مدارس فاکتورهایی غیر فنی و بعضاً شخصی و حتی مادی باعث دادن نمره‌های بی‌حساب به دانش‌آموزان شده و در بعضی از مدارس نیز به طور غیر منصفانه از دانش‌آموزان نمره کسر می‌شود، این موضوع باعث می‌شود اتکا به سوابق تحصیلی دانش‌آموزان در مدارس گوناگون کاملاً به دور از انصاف تلقی گردد. اما برای اجتناب کردن از این مشکل، فقط نمرات اکتسابی دانش‌آموزان در امتحانات نهایی (کشوری) را برای سوابق تحصیلی مؤثر آن‌ها در مسیر ورود به دانشگاه در نظر می‌گیرند. این امتحانات چون به صورت کشوری برگزار می‌شوند، برای تمام دانش‌آموزان در سراسر کشور از سؤالات یکسان استفاده شده، تصحیح اوراق مطابق استاندارد وزارت آموزش و پرورش انجام گرفته، و موضوعات شخصی در آن بی‌تأثیر می‌باشند. پس سوابق تحصیلی مؤثر فقط به نمرات امتحانات نهایی خلاصه می‌شود.

تفاوت دانشگاه رفتن با کنکور و بدون کنکور در چیست؟

یک باور نادرست در افراد ناآگاه جامعه وجود دارد که ارزش مدرک تحصیلی با کنکور و بدون کنکور یکسان نیست، ولی همان طور که اشاره شد این موضوع صحت ندارد و برای تمامی مراکزی که از افراد مدرک تحصیلی می‌خواهند، اولویت نخست تخصص و تسلط فرد در زمینه تحصیلی، و اولویت دوم کیفیت مدرک اخذ شده می‌باشد که در هیچ مدرکی هیچ گونه اشاره‌ای به نحوه ورود به دانشگاه نمی‌شود، از سویی برای هیچ فردی هم دارای اهمیت نیست. همچنین در بسیاری از رشته – محل‌ها هم با کنکور و هم با سوابق تحصیلی دانشجو می‌پذیرند و هیچ گونه تفاوتی بین آن‌ها وجود ندارد. در حقیقت تنها یک تفاوت اساسی میان این دو روش ورود به دانشگاه وجود دارد: این تفاوت مربوط به رشته – محل‌های ارائه شده برای هر کدام است، طبیعتاً برای ورود به دانشگاه از طریق کنکور به علت سنجش دقیق‌تری که صورت گرفته رشته – محل‌های پرمتقاضی‌تری ارائه می‌شوند و در قسمت پذیرش صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی رشته – محل‌هایی با متقاضیان کم‌تر ارائه می‌گردند. پس می‌توان گفت برای کسی که قصد ورود به دانشگاه با آزمون کنکور را دارد حق انتخاب بیش‌تر و بهتری وجود دارد، اما لازم به ذکر است بیش از ۸۰ درصد ورودی‌های دانشگاه‌ها از مکانیزم پذیرش صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی می‌باشند.

آیا سوابق تحصیلی برای دوره روزانه (دولتی) هم کد رشته اعلام می‌کند؟

یکی دیگر از مهم‌ترین پرسش‌های این مکانیزم پذیرش مربوط به دوره‌های مجاز است، همان طور که گفته شد برای پذیرش با کنکور کد رشته‌های پرمتقاضی‌تری ارائه می‌شوند، ولی در پذیرش صرفاً با سوابق تحصیلی هم رشته‌های پرمتقاضی فراوانی ارائه می‌شوند، به عنوان مثال: دانشگاه تهران برای برخی از رشته‌ها بدون کنکور و بر اساس سوابق تحصیلی اقدام به پذیرش دانشجو برای دوره روزانه می‌نماید. پس بدون کنکور هم می‌توان در دوره‌های روزانه (دولتی) به دانشگاه‌ها وارد شد، فقط در پذیرش با کنکور کد رشته‌های بیش‌تری برای دوره روزانه ارائه می‌شود.

با سوابق تحصیلی در کدام رشته‌ها می‌توان دانشجو شد؟

به طور معمول پذیرش اکثر رشته – محل‌های ارائه شده در دانشگاه‌های غیرانتفاعی، پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی، صرفاً با سوابق تحصیلی داوطلبان بوده و متقاضیان این دانشگاه‌ها در اکثر رشته‌ها می‌توانند بدون کنکور اقدام به انتخاب رشته کرده و شانس خود را برای قبولی محک بزنند. همچنین سهم قابل توجهی از رشته – محل‌های دوره نوبت دوم (شبانه) هم صرفاً با سوابق تحصیلی دانشجو می‌پذیرند، و در کنار موارد مذکور سهم چشمگیری از رشته – محل‌های دوره روزانه هم بدون کنکور پذیرش دانشجو دارد.

اما نکته‌ای که بسیار مهم است عدم ارائه برخی از رشته‌ها در پذیرش بدون کنکور است، تمامی رشته‌های دکتری پیوسته از جمله: پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی، دام‌پزشکی و…، بعلاوه اکثر رشته‌های پیراپزشکی مثل: پرستاری، فیزیوتراپی، علوم آزمایشگاهی، هوشبری و… تا کنکور ۱۴۰۲ هیچ سهمی در پذیرش صرفاً با سوابق تحصیلی چه در دوره روزانه، چه شهریه‌پرداز و چه دانشگاه آزاد نداشته‌اند. البته ناگفته نماند برای مقطع کاردانی تعدادی از رشته‌های پیراپزشکی همواره پذیرش صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی وجود دارد. همچنین می‌توان گفت دانشگاه‌های معتبر نیز برای تمام رشته‌هایی که متقاضیان بیش‌تری دارند، کنکور را معیار پذیرش می‌دانند.

به طور ساده‌تر باید گفت رشته‌های مربوط به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور برای بسیاری از رشته‌ها در مقطع کاردانی و اندکی هم در مقطع کارشناسی صرفاً بر اساس سوابق تحصیلی دانشجو می‌پذیرد، و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در تمامی رشته‌ها و در مقطع‌های تحصیلی مختلف پذیرش صرفاً با اساس سوابق تحصیلی دارد. توجه داشته باشید برای قبولی در رشته – محل‌هایی که رقابتی هستند نمی‌توان بدون کنکور انتظار موفقیت داشت و متقاضیان باید در آزمون کنکور در کنار امتحانات نهایی موفق به کسب نمرات بالایی شوند.

برای ورود به دانشگاه بدون کنکور چه زمانی باید اقدام کرد؟

متقاضیان ورود به دانشگاه بدون کنکور، باید تمام تمرکز خودشان را به کسب نمرات عالی در امتحانات نهایی اختصاص داده و در صورت لزوم از فرصت ترمیم معدل استفاده کنند، سپس در انتخاب رشته دانشگاه‌های سراسری و آزاد با بهره‌گیری از مشاوره حرفه‌ای و انجام انتخاب رشته عالی قبولی خودشان را در رشته – محل مورد نظرشان قطعی کنند.